Opvallend Sulawesi (voor mij dan)

Momenteel zit ik in het strandplaatsje Bira in het zuiden van Sulawesi. Prachtig wit zand en blauw water, zee-arenden vliegen 's ochtends door de lucht en het is weer warm, zonder regen! Gisteren gesnorkeld, o.a. een octopus en drie schildpadden gezien. En springende vissen, dat is grappig! Daarnaast lekker op het strand gelegen en maar lichtelijk verbrand ;) Vandaag geprobeerd de heuvel op te lopen voor een mooi uitzicht, maar dat mocht niet helemaal baten (want ik kon het pad niet vinden). Echter wel halverwege gekomen voor een mooi uitzicht! Ook uit de verte wat wegvluchtende apen gezien, en een ?wandelende/vliegende tak? Daarna op het strand bleek het opeens druk geworden: de locals hebben een paar dagen vrij! Ik lijk wel een BN'er hier, beetje teveel van het goede al die aandacht als je gewoon lekker op het strand wil liggen of in de ondiepe zee wilt dobberen.

Morgen vertrek ik hier om acht uur 's ochtends met een Kijang (daarover later meer) naar Makassar. Vanaf daar vlieg ik dan aan het eind van de middag naar Bali, om tussen de Australiers neer te strijken op het touristische Kuta Beach. Hoop daar wat te gaan surfen!

Dat betekent echter dat ik na bijna drie weken Sulawesi weer ga verlaten! Op dit nogal uitgestrekte eiland zijn me een aantal dingen opgevallen die anders zijn dan in Nederland (zoals te verwachten viel). Nu hoop ik dat jullie het interessant vinden hier wat over te horen. Zo niet: lees dit niet en ga direct naar de foto's op http://picasaweb.google.com/hansvanfraneker/HansInOostAzie#.

Het eten - (belangrijkste eerst he ;)) Sowieso positief zijn de fruitjuices, echt overheerlijk! Ook valt het me op hoeveel verschillende soorten rijst je hebt. Niet alle witte rijst, maar vanalles! Omdat ik in Nederland niet echt een rijstliefhebber ben komt dat goed uit, want het eten bevalt me best. Het enige minpuntje is dat je eigenlijk altijd rijst hebt... avondeten & lunch, iedere avond.

Het vervoer - De VIP bus van Tana Toraja naar Makassar was echt super. Ook de 'bemo's' (minibusjes) werken super, er zijn er zoveel dat je nooit lang hoeft te wachten. Het kost allemaal bijna niets. Wel stoppen ze sommige Kijangs (bepaald soort auto, meestal voor langere afstanden) veel te vol: hierheen zaten we met 13 man, bananen achterin en op het dak, en op een doorgezakte stoel vier uur op een hobbelweg. Soms is het ook (iig voor mij nog) onduidelijk welk minibusje waarheen gaat: er staat wel iets op het raam, maar dat is alleen het eindstation. Echter, het grootste nadeel vind ik de opdringerige taxi- of becak (fietstaxi): soms voelt het alsof je ze van je moet afslaan als je gewoon een stukje wilt lopen of OV wilt gebruiken. Ook proberen ze westerlingen altijd (veel) meer te laten betalen dan de locals: het is dus altijd goed oppassen en je moet weten wat het ongeveer kost.

De omgeving - de omgeving is over het algemeen prachtig: mooie berg/heuvellandschappen met rijstvelden, veel groen. Of natuurlijk een prachtig wit strand! Het is echter jammer dat de mensen hier het afval gewoon uit het raam smijten (van de auto). Daardoor ligt bijna overal wel een waterfles, een snoepzakje of andere troep. Als je zelf iets weg wilt gooien is een afvalbak ook bijna niet te vinden.

Het verkeer - toetert de hele tijd (maar dat kan alles betekenen: bedankt, ik kom eraan, wil je meerijden, kijk eens wat voor mooie toeter ik heb, ga aan de kant, pas op, ik ga inhalen enz enz enz), overal rijden scootertjes (met 3/4 mensen erop, of overvol met spullen). Maar toch zijn de meeste bestuurders hier heel aardig (i.t.t. Jakarta), als iemand ergens tussen wil geven ze ruimte, wachten ze geduldig of gaan ze even aan de kant.

De steden - een stad hier is voor mij nog altijd een chaos, al begin ik er iets van te snappen. In eerste instantie is het vooral de herrie van het verkeer. Daarnaast zijn overal winkeltjes, waar ze allemaal hetzelfde lijken te verkopen. Op een straat kunnen tientallen winkeltjes naast elkaar zitten die allemaal water, telefoonkaarten en chips verkopen - waarom? Ook is er enorm veel reclame en zijn telefoon of elektriciteitsleidingen vaak bovengronds, wat het niet een aantrekkelijk gezicht maakt. Steden zijn hier niet echt mijn ding...

De mensen - over het al gemeen zijn de mensen hier super aardig en vriendelijk. De eigenaars van al die winkeltjes zitten voor hun zaak en groeten vriendelijk - echter je krijgt het gevoel dat niemand iets doet. Overal zitten mensen buiten, ontspannen te praten of een dutje te doen. Een relaxte sfeer in vergelijking met het gestresste Nederland.  Wel is het jammer dat de meesten hier geen Engels spreken (en ik geen Bahasa Indonesia), daarom blijft het vaak bij 'hello mister'

Tourisme - over het algemeen komen in Sulawesi betrekkelijk weinig blanken: iedereen wil met je op de foto of is op z'n minst heel blij met een reactie op 'hello mister'. Hierdoor is het land nog mooi 'puur', maar soms is het wel raar als je lekker op het strand ligt te lezen en iemand met z'n mobiel fotos van je komt maken. Of als er opeens 5 kinderen om je heen komen zitten en iemand daar dan tien foto's van maakt...  schijnt dus dat ze hier in Indonesie jaloers zijn op onze witte huid en hun best doen zo min mogelijk 'bruin' te worden.

Het weer - warm (rond de 30 graden) en vaak heel vochtig. Meer regen dan ik verwacht had, maar meestal pas aan het eind van de middag, dus dat is niet zo erg.

Tana Toraja

Vanuit hetzelfde internetcafe als de vorige keer, maar een ervaring (en heel veel fotos) rijker. Laat ik eerst eens wat vertellen over dit gebied. Ik ben in 'Tana Toraja', het gebied van een volk met nogal uitgebreidde en aparte tradities, vooral als het gaat om begravenissen. Dat is hier een heel evenement, waarbij de familie uit heel Indonesie terugkomt. Daarna gaat het drie dagen door: de eerste dag komt de familie, de tweede dag is een huisceremonie (met veel varkens- en buffeloffers) en de derde dag wordt het lichaam naar het graf gebracht, wat meestal een uitgegravengat in een steen is. Zie bijv. http://www.torajatreasures.com/en/about-toraja voor meer informatie. En nu hoe wij het hebben beleefd:

Zaterdag hebben Inigo en ik zoals gezegd een scootertje gehuurd, waarmee we drie 'tourist places' langs zijn gegaan. De eerste was Londa, daar zijn grotten waarin velen zijn begraven. Ook zitten er 'tau-tau' - dat zijn levensechte poppen van de doden - voor de grot. Vreemd om op zo'n begraafplaats te lopen, wetende dat de botten en schedels ooit echte mensen zijn geweest. Daarna door naar Ke'te Kesu, een 'traditional village'. Die bestaat uit de gebouwen met de typische Toraja-bouwstijl: het dak heeft de vorm van de hoorns van buffels (buffels zijn een statussymbool en duur). Deze heten Tongkonan.Voor zover ik het begrepen heb hebben de gebouwen drie doelen en verschillen in formaat: de kleinste worden gebruikt voor de opslag van rijst. Tijdens de begravenisceremonies is er een tijdelijke tongkonan waarin de kist staat, en de grootste tongkonans zijn heilige woonhuizen die centraal staan in de ceremonies. Het aantal buffelhoorns op de voorkant geeft aan hoe rijk de familie is. Hierna nog door naar de 'baby graves': overleden baby's worden daar in een boom 'begraven'.

Zondag zijn we gaan wandelen door dit ook landschappelijk prachtige gebied. De wandeling ging van Lempo, via Batutumonga en Pana naar Tikala. Rotsblokken en ruige bergwanden doorbreken de rijstterassen. De wegen bestaan voor de helft uit kuilen, maar daardoor is het tempo lekker rustig. De mensen groeten vriendelijk en de kinderen zijn nieuwsgierig: het mag dan wel een touristische regio zijn voor Indonesische begrippen, maar echt gewend zijn ze toch niet aan blanken. De wandeling werd wat langer dan gedacht, omdat de kaart niet helemaal correct was: eerst zijn we ongeveer 2-3 km te ver doorgelopen over de weg omdat we dachten dat de afslag aan het eind van de weg was, dat bleek niet het geval dus moesten we weer terug. Zo kwamen we uiteindelijk pas om half zes uit in de plek waar we weer met de bemo (minibus) naar Rantepao (waar we slapen in Wisma Maria I) terug zouden gaan: die reed echter niet meer. Uiteindelijk voor een redelijk zacht prijsje thuisgebracht door iemand.

Maandag met gids Jony mee naar twee beginnende ceremonies. De eerste werd nog opgebouwd, maar interessant om te zien hoe ze alle tijdelijke huisvesting opbouwen voor de vele gasten. Overigens neem je als gast bij zo'n ceremonie altijd iets mee voor de familie: meestal een paar pakjes sigaretten. De tweede ceremonie was op de eerste dag, het ontvangen van de familie. Dit was een armere familie maar heel hartelijk: we kregen gelijk palmwijn uit bamboe te drinken en na toen het lunchtijd was kreeg iedereen een bordje rijst met net-gekookt vlees - best lekker!

Vandaag ging Inigo door naar het noorden. Ik wilde eigenlijk graag nog raften, maar daar waren twee mensen voor nodig dus dat ging niet door. Daarom 's ochtends naar Bori, nog een touristische plek. Echter na de andere plaatsen niet zo speciaal meer. Toen ik echter mijn lunch zat te eten in Mart's cafe kwam er een lokale gids op me af die vertelde dat er vandaag buffelvechten zou zijn bij de ceremonie waar we gisteren als eerste waren. Daar bracht hij me voor een zacht prijsje heen. Opeens waren er heel veel mensen die allemaal aan het wedden waren. De meeste buffels hadden er echter niet zoveel zin in, dus op een paar spectaculaire momenten na gebeurde er niet al te veel. Om vijf uur was het af en ging er gebeden worden (2 uur lang), omdat het begon te regenen zijn we daar echter niet blijven kijken. Het gekke is dat een begravenis hierdoor een combinatie van rouw en evenementen is.

Vanavond ga ik in de 'super-executive-class' bus terug naar Makassar. Die doet er 9 uur over en kost ongeveer 10 euro, dus dat is wel fijn. Dan kom ik morgenochtend vroeg aan. Eigenlijk wilde ik dan gelijk naar Bali vliegen, maar dat was nu dubbel zo duur als zaterdag: daarom ga ik nog een paar dagen op een mooi strand in het zuiden van Sulawesi vertoefen.

Zie voor (veel) fotos weer: http://picasaweb.google.com/hansvanfraneker/HansInOostAzie - onderaan de oude!

Vulkanen, Makassar en Rantepao

De laatste keer dat ik van me liet horen was ik nog op Bunaken. Daarna ben ik samen met mijn duikbuddy Gabur naar wat vulkanen in de buurt geweest. We sliepen in een veel te luxe bungalow in de jungle. De eerste dag probeerden we gelijk de eerste vulkaan te beklimmen. Een mooie, klein asfaltweggetje omhoog gelopen, eerst door een dorp (alle kinderen 'hello mister!') en daarna door alle landbouw om uiteindelijk in een dicht bamboobos op de vulkaanhelling te stranden. Jammer, maar toch een mooie wandeling.

De volgende dag de 'bekendere' vulkaan gedaan, na een uurtje lopen (veel mooie vlinders!) was het nog maar 200m omhoog over een goed pad. Bizar ding toch zo'n vulkaan! Die avond is Gabur doorgegaan naar Lembeh om weer te duiken. Ik bleef nog een extra nacht in de jungle om de volgende dag te vliegen naar Makassar.

Het plan was om in Makassar zo snel mogelijk op de bus naar de Rantepao (in het gebied van de Tana Toraja) te stappen, maar omdat mijn telefoon gesneuveld was heb ik twee nachten in Makassar geslapen. Was eigenlijk toch best leuk, 's ochtends gelijk naar de 'Mall', waar tientallen stalletjes met telefoons waren. Daarom maar het simpelste model gekocht (voor Rp 230.000 = 21 euro), een zwart-wit Nokia :) Daarna naar 'Fort Rotterdam' gelopen, waarin aan de binnenkant nog veel Nederlandse architectuur te zien is. Gek om in zo'n chaotische Indonesische stad (zoals ze allemaal zijn) op zo'n rustige en geordende plek te zijn.

Vervolgens in de fietstaxi naar het kantoor van de busmaatschappij om een ticket naar Rantepao te kopen. Na een heerlijk visje en een wandeling langs de boulevard in Makassar zat ik gisteren dan voor 80.000 Rp (7 euro) acht uur lang in de VIP-bus met een enorme beenruimte. Wat ze met de weg aan het doen zijn weet ik niet, maar er waren eigenlijk twee types weg: normale 2-baans asfaltweg en 2x2-baans 'snelweg' bestaande uit betonblokken. Het was echter: 100 meter 'snelweg' - 5m grindovergang (zie foto) - 200m normale weg - grindovergang - snelweg - enz enz enz. Echt heel vreemd, maar ik denk dat er nog gebouwd wordt. Na een uurtje of vier kwamen we in de heuvels/bergen, waar het een hele mooie bergweg werd.

In de bus trouwens een ervaren Spaanse backpacker (Inigo) ontmoet, waarmee ik nu in een kamer in Wisma Maria I slaap, lekker goedkoop (ongeveer 5 euro pppn), maar vooral ook weer gezellig om met iemand op te kunnen trekken! Heb echter sinds woensdagavond (nogal wisselend) last van diarree, dus ben vandaag niet mee geweest. Inigo is namelijk naar een ceremonie geweest hier, die te maken heeft met de begravenissen. Daar staat de lokale bevolking hier bekend voor. Jammer want was een gekke ervaring, maar misschien volgende week nog. Morgen gaan we waarschijnlijk op een scootertje het gebied verkennen, en overmorgen een stuk wandelen. Het landschap is hier echt prachtig. Ik heb namelijk wel een klein wandelingetje in de buurt van het dorp kunnen doen, en dat was al mooi! Maar daar dus hopelijk de volgende keer meer over!

Zie voor een selectie nieuwe foto's weer: http://picasaweb.google.com/hansvanfraneker/HansInOostAzie# (even doorscrollen tot onder de vorige set!)

Vier dagen op Bunaken

Laat ik maar even met de deur in huis vallen: duiken is fantastisch hier :)

Maar eerst even hoe ik hier gekomen ben: zondag dus vanuit Nederland naar Jakarta gevlogen. Niet zo heel veel geslapen, en toen ik aankwam in Jakarta (na een tussenstop in Kuala Lumpur) was het alweer bijna donker (licht is van zes tot zes). Na een taxirit door de spits (de hele weg, inclusief vluchtstrook wordt gebruikt, ruimte geven is echt onbekend hier, ieder gaatje schiet de taxi in en zelfs ruimte maken voor de politie duurt heel lang) kwam ik aan in Ibis Slipi, eigenlijk een veel te luxe hotel maar wel relaxed om even bij te slapen.

Dinsdag optijd naar het vliegveld gegaan om daar met Lion Air naar Manado te vliegen. Daar aangekomen was het alweer donker. Hier stond de contactpersoon van Two Fish divers op me te wachten, om me samen met twee Nederlandse gasten naar de haven te brengen. Snel kwam ik aan op Bunaken, om na het eten vlot naar bed te gaan in dit mooie resort. We hebben een strand achter een mangrovebos. Daarachter is het een meter of 100 ondiep (bij laag water staat het grotendeels droog), om daarna stijl de diepte in te gaan. Daar is het duiken prachtig. Na het (Indonesisch of Engelse) ontbijt vertrekken iedere ochtend de boten om de twee ochtendduiken te maken. Dan is er een warme lunch (veelal rijst, bijlage en veel fruit) en 's middags kan je ook gaan duiken, of je kan rond half zes op stap gaan voor een nachtduik. Daarna avondeten, vaak rijst of noodles maar erg lekker. Mijn 'budget' kamer bevalt prima. Ventilator is zeker nuttig want het is hier wel warm, maar regent veel, terwijl het geen regenseizoen is. Vinden ze hier ook gek. Hier is het niet zo erg (wordt toch nat), maar hoop dat het binnenkort weer droog wordt. Buiten zitten veel gecko's, maar verder valt het mee met 'vreemde' insecten. Ook het aantal muggen valt heel erg mee (twee bulten tot nu toe).

Woensdag gelijk begonnen met mijn Advanced Open Water (AOW) cursus. Hierin heb ik nog beter leren duiken in dit 'aquarium' hier. Er is zoveel vis en het zicht is zoveel beter dan in Nederland, ongelovelijk voor mij. De tweede duik woensdag was het eerste deel van mijn 'Underwater Naturalist' specialty. Daarin kom je wat te weten over het leven onderwater. Erg interessant, dan kom je bijvoorbeeld te weten dat bijna alles onderwater eigenlijk dieren zijn (inclusief koraal), wat alle 'vaste' dingen zijn op de koraalwand (bijv. zeesterren, sea squirts, nudibranches) en kom je te weten over samenwerkingen (symbiose) van bepaalde dieren: bijvoorbeeld een vis die de wacht houdt voor een blinde krab die zijn huis bouwt en de anemoonvissen die 'hun' anemoon bewaken. Tijdens deze duik ook een schildpad zien zwemmen.

Op donderdag de onderdelen Deep Dive en Navigation Dive van de AOW-cursus gedaan. Bij de diepe duik kwam zelfs een relatief kleine black tipped reefshark voorbij zwemmen.

Vrijdag een wrakduik, een funduik en een nachtduik gedaan, waarbij vooral de nachtduik speciaal is. Heel veel 'andere' dieren, zoals garnalen, grote krabben, catfish en nog veel meer!

Vandaag heb ik leren duiken met 'nitrox', perslucht met meer zuurstof dan normaal. Hiermee kan je wat langer onderblijven op grotere dieptes. Ook had ik bij die twee duiken een camera mee, waarvan je de foto's op mijn picasaweb. Weer veel gezien, bijvoorbeeld weer de reefshark, unicorn fish, een blauwgestipte rog, lionfish, een 'morray' oid (zie foto hieronder) en wederom nog veel meer. Vanavond nog een 'schemeringsduik' waarbij je een paringsritueel van verschillende soorten vissen kan waarnemen.

Overigens heb ik de meeste duiken samen gemaakt met mijn instructrice Luicy en Gabur, een Hongaar. Morgen en overmorgen ga ik samen met Gabur twee vulkanen op het vaste land bezoeken, om daarna dinsdag weer door te vliegen naar Makassar (en dan met de bus naar de Tana Toroja in Rantepao).

Bekijk vooral ook alle foto's op http://picasaweb.google.com/hansvanfraneker/HansInOostAzie# . Overigens blijf ik graag op de hoogte van nieuws, weetjes en al het andere interessante uit Nederland! Ik kan geregeld mijn mail lezen op mijn telefoon, dus ik hoor graag van jullie!

Nog een paar dagen..

De laatste week Nederland is voor mij alweer aangebroken, zondagavond om vijf voor negen vlieg ik dan toch echt met KLM vlucht KL809 naar Jakarta!

De maand Nederland ging bijzonder snel, maar alle voorbereidingen zijn ondertussen soepel verlopen: alles past makkelijk in m'n tas, ik heb de visums en ben zelfs al roepia-miljonair :)

Ik hoop jullie allemaal nog even te zien voordat ik vertrek, en verder probeer ik geregeld wat te schrijven hier.